Partneralimentatie: Alles wat u moet weten

Partneralimentatie is een financiële verplichting die na een echtscheiding kan ontstaan, waarbij één ex-partner een bijdrage levert aan het levensonderhoud van de andere ex-partner. Deze verplichting geldt wanneer één van de partners onvoldoende eigen inkomsten heeft om in zijn of haar levensonderhoud te voorzien. In dit uitgebreide artikel bespreken we alle belangrijke aspecten van partneralimentatie, van de voorwaarden en berekening tot de duur en beëindiging van de verplichting.

Wat is partneralimentatie?

Partneralimentatie is een maandelijkse bijdrage die de ene ex-partner aan de andere betaalt om bij te dragen aan diens levensonderhoud. Na een scheiding blijft namelijk de wettelijke verplichting bestaan om financieel voor elkaar te zorgen, ook al zijn de partners niet langer getrouwd of geregistreerd partners. Het doel van partneralimentatie is ervoor te zorgen dat de financieel zwakkere partij na de scheiding in zijn of haar basisbehoeften kan voorzien.

Wanneer is partneralimentatie verplicht?

Partneralimentatie is niet altijd van toepassing, maar in de volgende situaties kan er wel degelijk een verplichting ontstaan:

• Onvoldoende inkomsten: De ontvangende ex-partner heeft niet voldoende eigen inkomsten om in het levensonderhoud te voorzien, en het kan ook niet van deze partner worden verwacht dat hij of zij snel voldoende inkomsten zal genereren.
• Draagkracht van de betalende ex-partner: De ex-partner die alimentatie moet betalen, heeft voldoende financiële middelen (draagkracht) om deze verplichting na te komen.
• Geen afstand van alimentatie: Er is in de scheidingsdocumenten geen afstand gedaan van het recht op partneralimentatie.

Het recht op partneralimentatie kan in onderlinge afspraken tussen de partners worden uitgesloten. Dit moet dan wel duidelijk worden vastgelegd in het echtscheidingsconvenant of de huwelijkse voorwaarden.

Hoe wordt partneralimentatie berekend?

De hoogte van partneralimentatie wordt bepaald op basis van de behoefte van de ontvanger en de draagkracht van de betalende partner. De volgende factoren spelen hierbij een rol:

• Behoefte van de ontvanger: Dit wordt berekend op basis van de levensstandaard tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap. De ontvangende ex-partner moet zoveel mogelijk op dezelfde voet kunnen doorgaan met het levensonderhoud zoals dat was voor de scheiding. Deze berekening houdt rekening met vaste lasten, inkomen en andere uitgaven.
• Draagkracht van de betalende partner: Dit is het bedrag dat de betalende ex-partner kan missen na aftrek van zijn of haar eigen kosten en lasten, zoals woonlasten, zorgkosten en eventueel kinderalimentatie. Hierbij geldt dat de betalende ex-partner niet meer hoeft te betalen dan hij of zij financieel kan opbrengen.

De berekening van partneralimentatie kan ingewikkeld zijn omdat er veel factoren meespelen, waaronder de inkomens van beide partijen, woonlasten, andere verplichtingen en bijzondere omstandigheden. Een advocaat kan helpen bij het maken van een alimentatieberekening op maat.

Duur van partneralimentatie

Sinds 1 januari 2020 is de wetgeving rondom de duur van partneralimentatie veranderd. De duur van de alimentatieplicht is nu in de meeste gevallen korter dan voorheen. De huidige regels zijn als volgt:

1. Maximale duur van 5 jaar: In de meeste gevallen is de alimentatieduur maximaal vijf jaar. Dit geldt voor huwelijken of geregistreerde partnerschappen die na 1 januari 2020 zijn beëindigd.

2. Korter huwelijk (minder dan 10 jaar): Als het huwelijk of geregistreerd partnerschap minder dan 10 jaar heeft geduurd, geldt dat de alimentatieplicht de helft van de duur van het huwelijk of geregistreerd partnerschap is. Bijvoorbeeld: voor een huwelijk van 6 jaar geldt een alimentatieplicht van 3 jaar.

3. Uitzonderingen:

   • Jonge kinderen: Als er gezamenlijke kinderen zijn en het jongste kind is nog geen 12 jaar oud, dan loopt de alimentatieplicht door tot het jongste kind 12 jaar wordt.
   • Lang huwelijk en AOW-leeftijd: Als het huwelijk langer dan 15 jaar heeft geduurd en de ontvanger binnen 10 jaar de AOW-leeftijd bereikt, dan loopt de alimentatie door tot het moment dat de ontvanger de AOW-leeftijd bereikt.
   • Oudere partner (geboren voor 1970): Als de ontvanger is geboren vóór 1970, en het huwelijk langer dan 15 jaar heeft geduurd, is de alimentatieplicht 10 jaar in plaats van 5 jaar.

Beëindiging van partneralimentatie

De alimentatieverplichting eindigt automatisch als:

• De ex-partner die alimentatie ontvangt opnieuw trouwt, een geregistreerd partnerschap aangaat of gaat samenwonen als waren zij getrouwd.
• De alimentatieontvanger op andere wijze voldoende inkomsten krijgt om zelfstandig in het levensonderhoud te voorzien.
• De maximale termijn voor de alimentatie is verstreken.
• Eén van de ex-partners overlijdt.

In sommige gevallen kan de alimentatieplicht eerder eindigen als de financiële situatie van de alimentatieontvanger verandert, bijvoorbeeld door een hoger inkomen of het verkrijgen van vermogen.

Partneralimentatie wijzigen

Er kunnen zich omstandigheden voordoen waardoor de eerder vastgestelde alimentatie niet meer passend is. Zowel de alimentatieontvanger als de alimentatiebetaler kan in dat geval een verzoek indienen om de alimentatie te wijzigen. Dit kan bijvoorbeeld wanneer:

• Het inkomen van één van de ex-partners significant verandert, bijvoorbeeld door verlies van werk of promotie.
• De betalende ex-partner hertrouwt of samenwoont en daardoor hogere kosten krijgt.
• De ontvangende ex-partner samenwoont met een nieuwe partner.
• De kosten van levensonderhoud aanzienlijk zijn gewijzigd, bijvoorbeeld door gezondheidsredenen.

Een wijziging van partneralimentatie kan via onderlinge afspraken worden geregeld, maar als dat niet mogelijk is, kan de rechter hierover een beslissing nemen.

Wat gebeurt er als de alimentatie niet wordt betaald?

Als de alimentatieplichtige weigert te betalen, kan de alimentatieontvanger het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO) inschakelen. Dit bureau kan de alimentatie innen bij de niet-betalende ex-partner. Het LBIO kan loonbeslag leggen of andere maatregelen treffen om ervoor te zorgen dat de alimentatie alsnog wordt betaald.

Partneralimentatie en belasting

Partneralimentatie is fiscaal aftrekbaar voor de betalende partner en belastbaar voor de ontvangende partner. Dit betekent dat de betalende ex-partner de alimentatie kan aftrekken van het belastbaar inkomen, terwijl de ontvangende ex-partner de ontvangen alimentatie moet opgeven als inkomen bij de belastingaangifte.

Conclusie

Partneralimentatie is een belangrijk en complex onderwerp bij echtscheidingen. Het is essentieel om goede afspraken te maken over de hoogte en duur van de alimentatie, en deze afspraken duidelijk vast te leggen in het echtscheidingsconvenant. Bij Arslan Advocaten bieden wij deskundig advies en ondersteuning bij het vaststellen, wijzigen of beëindigen van partneralimentatie. Heeft u vragen over uw alimentatierechten of -verplichtingen? Neem dan contact met ons op voor een vrijblijvend adviesgesprek.