Veel arbeidsovereenkomsten bevatten een proeftijd. Dit is een periode waarin zowel werkgever als werknemer de samenwerking kunnen beëindigen zonder opzegtermijn of ontslaggrond. Toch gelden er strikte regels en heeft u als werknemer wél bepaalde rechten.

In dit artikel bespreken wij de regels rondom de proeftijd, wat uw rechten zijn en waar u op moet letten als u tijdens de proeftijd wordt ontslagen.

Wat is een proeftijd?

De proeftijd is een korte periode aan het begin van een arbeidsovereenkomst waarin beide partijen kunnen kijken of de samenwerking bevalt. Tijdens deze periode mag de werkgever u ontslaan zonder ontslagprocedure, en mag u zelf ook ontslag nemen zonder opzegtermijn.

Hoe lang mag een proeftijd duren?

De lengte van de proeftijd hangt af van het type contract:

• Contract korter dan 6 maanden → géén proeftijd toegestaan.

• Contract 6 maanden tot 2 jaar → maximaal 1 maand.

• Contract 2 jaar of langer → maximaal 2 maanden.

• Onbepaalde tijd (vast contract) → maximaal 2 maanden.

👉 Een langere proeftijd is niet geldig, ook niet als u dat zelf ondertekent.

Ontslag tijdens proeftijd

Tijdens de proeftijd mag de werkgever u ontslaan zonder reden. Toch gelden er belangrijke beperkingen:

• Er mag geen sprake zijn van discriminatie (bijvoorbeeld op grond van geslacht, leeftijd of afkomst).

• U mag niet worden ontslagen vanwege ziekte, zwangerschap of vakbondslidmaatschap.

• Uw werkgever moet het ontslag direct meedelen.

Uw rechten bij ontslag in proeftijd

• U heeft recht op uitbetaling van gewerkte dagen.

• U behoudt recht op een transitievergoeding als u minimaal 2 jaar in dienst bent geweest (bij ontslag na verlenging).

• In sommige gevallen behoudt u recht op een WW-uitkering (afhankelijk van werkverleden en omstandigheden).

Voorbeelden uit de praktijk

• Voorbeeld 1: Een werknemer met een 5-maanden contract kreeg een proeftijd van 1 maand. Dit was ongeldig: bij een contract korter dan 6 maanden mag helemaal geen proeftijd worden afgesproken.

• Voorbeeld 2: Een werknemer werd tijdens de proeftijd ontslagen wegens zwangerschap. De rechter oordeelde dat dit discriminatie was en kende schadevergoeding toe.

• Voorbeeld 3: Een werknemer stapte zelf op tijdens de proeftijd. Hij had geen opzegtermijn en kon direct beginnen bij een nieuwe baan.

Checklist proeftijd en ontslag

• 📑 Controleer of de proeftijd wettelijk geldig is.

• 📅 Let op de maximale duur (1 of 2 maanden).

• ⚖️ Ontslag mag niet discriminerend zijn.

• 💶 Eis uitbetaling van gewerkte uren en vakantiedagen.

• 📝 Laat bij twijfel uw contract controleren.

Veelgemaakte fouten

• Denken dat een proeftijd altijd toegestaan is (ook bij korte contracten).

• Een te lange proeftijd accepteren zonder te weten dat dit ongeldig is.

• Geloven dat ontslag tijdens proeftijd nooit kan worden aangevochten.

• Geen juridisch advies vragen bij twijfelgevallen.

Veelgestelde vragen (FAQ)

1. Mag mijn werkgever mij zonder reden ontslaan tijdens de proeftijd?
Ja, maar niet op discriminerende gronden.

2. Kan ik zelf ontslag nemen tijdens de proeftijd?
Ja, dat kan zonder opzegtermijn.

3. Wat als de afgesproken proeftijd te lang is?
Dan is de proeftijd ongeldig en gelden de normale ontslagregels.

4. Heb ik recht op WW na ontslag tijdens de proeftijd?
Dat hangt af van uw arbeidsverleden en de reden van ontslag.

5. Kan ik schadevergoeding eisen bij ongeldig ontslag in proeftijd?
Ja, bijvoorbeeld bij discriminatie of ongeldig overeengekomen proeftijd.

Waarom Arslan Advocaten?

• Controleren of uw proeftijd geldig is afgesproken

• Begeleiden bij conflicten rondom ontslag tijdens proeftijd

• Aanzetten tot schadevergoeding bij ongeldig ontslag

• Beschermen uw rechten bij de start van uw loopbaan

Conclusie

Een proeftijd geeft zowel werkgever als werknemer flexibiliteit, maar kent duidelijke grenzen. Ontslag tijdens de proeftijd is vaak toegestaan, maar niet als er sprake is van discriminatie of een ongeldig beding. Laat uw contract altijd checken om te voorkomen dat u onterecht uw baan verliest.