Ouderlijk gezag geeft ouders wettelijke verantwoordelijkheid voor de opvoeding en verzorging van hun minderjarige kinderen. Het ouderlijk gezag brengt belangrijke rechten en plichten met zich mee, waaronder het nemen van beslissingen over de woonplaats, schoolkeuze en gezondheidszorg van het kind. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van ouderlijk gezag in Nederland, van de aanvraagprocedure tot gezag na scheiding.

Wat is Ouderlijk Gezag?

Ouderlijk gezag is de juridische bevoegdheid van ouders om beslissingen te nemen over de opvoeding van hun kinderen. Het omvat de verantwoordelijkheid voor de zorg en opvoeding, inclusief financiële verplichtingen en wettelijke vertegenwoordiging van het kind. Als een kind jonger is dan 18 jaar, hebben de ouders met gezag de plicht om ervoor te zorgen dat hun kind opgroeit in een veilige omgeving.

Automatisch Ouderlijk Gezag

In Nederland hebben biologische moeders automatisch ouderlijk gezag over hun kinderen. Voor vaders en duomoeders is dit afhankelijk van hun relatie met de moeder:

• Bij een huwelijk of geregistreerd partnerschap: Als de vader of duomoeder tijdens de geboorte van het kind getrouwd is of een geregistreerd partnerschap heeft met de moeder, hebben beide ouders automatisch gezamenlijk gezag.
• Bij erkenning van het kind (na 1 januari 2023): Ongehuwde en niet-geregistreerde partners krijgen automatisch gezamenlijk ouderlijk gezag als de vader of duomoeder het kind erkent. Dit is een belangrijke wijziging in de wet per 1 januari 2023.

Heeft u uw kind vóór 1 januari 2023 erkend zonder getrouwd te zijn of een geregistreerd partnerschap aan te gaan? Dan heeft u geen automatisch gezag en moet u dit apart aanvragen.

Ouderlijk Gezag Aanvragen

Als er geen sprake is van automatisch ouderlijk gezag, bijvoorbeeld in situaties waarin de ouders ongehuwd zijn en het kind vóór 1 januari 2023 is erkend, moet ouderlijk gezag apart worden aangevraagd.

Gezag Aanvragen via DigiD

Ouders die het gezamenlijk eens zijn over het gezag, kunnen het gezag eenvoudig online aanvragen via het digitale loket van de Rechtspraak. Dit kan zonder advocaat. U heeft alleen beide een DigiD nodig om in te loggen en het formulier in te vullen.

Ouderlijk Gezag Aanvragen bij de Rechter

In situaties waar ouders het niet eens zijn over het gezag, kan een ouder een verzoek indienen bij de rechtbank om het gezag te verkrijgen. Hierbij is een advocaat nodig. De rechter beoordeelt het verzoek op basis van het belang van het kind en kan besluiten het gezag toe te wijzen of te weigeren. Vaak wordt er ook advies ingewonnen bij de Raad voor de Kinderbescherming.

Gezamenlijk Ouderlijk Gezag

Gezamenlijk ouderlijk gezag houdt in dat beide ouders gelijke rechten en plichten hebben met betrekking tot de opvoeding en verzorging van hun kinderen. Dit betekent dat belangrijke beslissingen over het kind gezamenlijk moeten worden genomen. Denk hierbij aan schoolkeuze, medische behandelingen en de woonplaats van het kind. Ouders zijn samen verantwoordelijk voor de financiën en de opvoeding.

Na een scheiding behouden beide ouders doorgaans het gezamenlijk gezag, tenzij de rechter anders beslist. Dit geldt ook voor ongehuwde ouders die gezamenlijk gezag hebben aangevraagd.

Eenhoofdig Gezag

In sommige gevallen kan een ouder eenhoofdig gezag aanvragen, waarbij slechts één ouder verantwoordelijk is voor de opvoeding en verzorging van het kind. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als de communicatie tussen de ouders ernstig verstoord is of als één van de ouders onbereikbaar is, bijvoorbeeld omdat deze in het buitenland woont.

Eenhoofdig gezag kan alleen worden toegewezen als er een onaanvaardbaar risico bestaat dat het kind “klem of verloren” raakt tussen de ouders, of als het in het belang van het kind is dat slechts één ouder gezag uitoefent.

Ouderlijk Gezag Na Scheiding

Na een scheiding behouden beide ouders in de meeste gevallen het gezamenlijk ouderlijk gezag. Dit betekent dat beide ouders betrokken blijven bij belangrijke beslissingen over het kind, zelfs als het kind zijn hoofdverblijf bij één van de ouders heeft. Alleen als de rechter beslist dat één ouder het eenhoofdig gezag krijgt, kan dit worden gewijzigd.

Ouders kunnen in onderling overleg afspraken maken over de verdeling van zorg en opvoeding, meestal vastgelegd in een ouderschapsplan. Als de ouders er niet uitkomen, kan de rechter beslissen welke ouder het gezag krijgt of hoe de zorg en opvoeding worden geregeld.

Ouderlijk Gezag en het Gezagregister

In Nederland worden beslissingen over ouderlijk gezag geregistreerd in het gezagsregister. Hierin staat vermeld wie het gezag heeft over een minderjarig kind. Een uittreksel uit het gezagsregister kan door een advocaat worden opgevraagd en geeft duidelijkheid over wie het gezag over het kind uitoefent.

Gezag voor Stiefouders of Niet-Ouders

In sommige gevallen kan iemand anders dan de biologische ouders ouderlijk gezag krijgen, bijvoorbeeld een stiefouder. Dit kan alleen als de stiefouder ten minste één jaar voor het kind heeft gezorgd en de biologische ouder al drie jaar alleen het gezag heeft. De rechter beoordeelt of het in het belang van het kind is dat de stiefouder mede-gezag krijgt.

Hoe Kan Arslan Advocaten U Helpen?

Bij Arslan Advocaten begrijpen we hoe belangrijk het is om juridische kwesties rondom ouderlijk gezag zorgvuldig en met oog voor het belang van het kind aan te pakken. Of u nu gezamenlijk gezag wilt aanvragen, problemen heeft met uw ex-partner over het gezag of een verzoek wilt indienen voor eenhoofdig gezag, onze familierechtadvocaten staan klaar om u te helpen.

• Advies over ouderlijk gezag en voogdij
• Begeleiding bij het aanvragen van gezag
• Ondersteuning bij gezagsconflicten na scheiding
• Juridische stappen voor eenhoofdig gezag

Neem vandaag nog contact op voor een vrijblijvend adviesgesprek.