Veel particulieren die een dagvaarding of verzoekschrift ontvangen, komen terecht bij de kantonrechter. Maar wat doet een kantonrechter precies, welke zaken behandelt hij en hoe verloopt de procedure? In dit artikel leggen wij het stap voor stap uit, zodat u precies weet wat u kunt verwachten.
Wat is de kantonrechter?
De kantonrechter is een rechter binnen de rechtbank die zich bezighoudt met relatief laagdrempelige zaken.
-
De procedure is vaak eenvoudiger en sneller dan bij de rechtbank in “meervoudige kamer”.
-
Bij de kantonrechter mag u in veel gevallen zelf procederen zonder advocaat.
👉 Dit maakt de kantonrechter toegankelijker voor particulieren en kleine ondernemers.
Hoe zijn kantonzaken binnen de rechtbank georganiseerd?
Kantonzaken worden binnen de rechtbank behandeld door een aparte afdeling, meestal aangeduid als de “kamer voor kantonzaken” of “sector kanton.” In het verleden stond deze afdeling op zichzelf, maar tegenwoordig valt zij vaak onder de bredere afdeling Privaatrecht of binnen het team handelszaken. De precieze benaming of indeling kan per rechtbank verschillen.
Daarnaast hebben een aantal rechtbanken een speciaal “team bewind” dat toezicht houdt op zaken rond civiel beschermingsbewind. Ook dit valt soms binnen het takenpakket van de kantonrechter. Zo weet u bij welke afdeling u moet zijn als uw zaak bij de kantonrechter speelt.
Wat betekent “unus” of enkelvoudige kamer bij de kantonrechter?
De kantonrechter werkt meestal in zijn eentje en vormt daarmee wat men een “enkelvoudige kamer” noemt. Dit wordt ook wel aangeduid met de term “unus” – een Latijns woord dat eenvoudigweg ‘één’ betekent. In tegenstelling tot andere rechtszaken waar meerdere rechters samen uitspraak doen, beslist hier één rechter zelfstandig over uw zaak.
Het voordeel: alles blijft overzichtelijk en de behandeling verloopt vaak vlotter dan bij zwaardere procedures met meerdere rechters aan tafel. Ook hoeft u zich als partij dus niet zorgen te maken over een panel vol toga’s—de kantonrechter doet het gewoon zelf.
Wanneer gaat u naar de kantonrechter?
De kantonrechter behandelt onder meer:
-
Geldvorderingen tot € 25.000.
-
Arbeidszaken, zoals loonvorderingen, ontslag en geschillen over arbeidsovereenkomsten.
-
Huurzaken, bijvoorbeeld huurachterstand, gebreken of ontruiming.
-
Consumentenzaken, zoals koopgeschillen en garantie.
-
Kleine strafzaken (overtredingen, zoals verkeersovertredingen).Let op: incassozaken tot € 25.000 en zaken over consumentenleningen tot € 40.000 starten eveneens met een dagvaarding bij de kantonrechter. Het maakt hierbij niet uit of het specifiek om een incassozaak gaat (denk aan onbetaalde facturen); doorslaggevend is het financiële belang van de zaak. Zo kunnen ook vorderingen op het gebied van aansprakelijkheid, onrechtmatige daad, contractenrecht of letselschade onder het takenpakket van de kantonrechter vallen, zolang de waarde van de vordering niet boven de € 25.000 uitkomt.
👉 Bij grotere vorderingen of ingewikkelde civiele zaken gaat u naar een andere kamer van de rechtbank.
Wat is de financiële grens bij consumentenkrediet?
Naast incasso- en geldzaken tot € 25.000 behandelt de kantonrechter ook zaken over consumentenkrediet—en daarvoor geldt een iets hogere drempel. Als het gaat om consumentenkredieten (bijvoorbeeld een persoonlijke lening of doorlopend krediet), mag het openstaande bedrag tot maximaal € 40.000 zijn om bij de kantonrechter te starten.
Het soort zaak (incasso, huur, arbeidsconflict) bepaalt dus minder dan het bedrag waar het om draait:
- Incasso- en geldvorderingen: tot € 25.000
- Consumentenkredietzaken: tot € 40.000
👉 Gaat het om een hoger bedrag, dan wordt de zaak behandeld door een andere kamer binnen de rechtbank.
Hoe verloopt een procedure bij de kantonrechter?
-
Dagvaarding of verzoekschrift
De procedure begint met een dagvaarding (bijvoorbeeld door een schuldeiser) of een verzoekschrift (bijvoorbeeld bij een arbeidsconflict).
Let op: Niet alleen arbeids- of huurgeschillen komen bij de kantonrechter terecht. Ook incassozaken tot € 25.000 en consumentenleningen tot € 40.000 starten bij de kantonrechter met een dagvaarding. Het gaat niet om het soort zaak (zoals een ‘incassozaak’ of ‘letselschade’), maar om het financiële belang. Denk aan vorderingen wegens aansprakelijkheid, contracten, onrechtmatige daad of letsel – zolang de vordering niet boven de € 25.000 uitkomt, hoort uw zaak bij de kantonrechter.
-
Verweer voeren
U kunt schriftelijk reageren of mondeling tijdens de zitting. -
Zitting
De kantonrechter hoort beide partijen. Dit is vaak laagdrempelig en in begrijpelijke taal. -
Uitspraak
Meestal volgt de uitspraak (het vonnis) binnen enkele weken.
Zelf procederen of advocaat inschakelen?
-
Mag zelf: bij de kantonrechter mag u in arbeidszaken, huurgeschillen en vorderingen tot € 25.000 zelf procederen.
-
Advies: hoewel u geen advocaat nodig hebt, kan het toch verstandig zijn juridische hulp in te schakelen. De tegenpartij heeft vaak wél een jurist of advocaat en kent de regels.
Let op: het is niet altijd verstandig om geen advocaat in te schakelen, zeker bij ingewikkelde zaken. De regels van het procesrecht hebben vaak grote invloed op de afloop van een procedure. Sommige zaken zijn eenvoudig, maar in andere gevallen is kennis van de wet en ervaring met procederen noodzakelijk. Bovendien kijkt een goede advocaat met een frisse, nuchtere blik naar de zaak en is niet emotioneel betrokken, terwijl u dat als partij vaak wel bent. Dat kan het verschil maken in hoe uw zaak wordt aangepakt en uiteindelijk wordt beslist.
Combineren of splitsen van vorderingen bij de kantonrechter
- Aparte loonvordering: Heeft een werknemer alleen achterstallig loon tegoed (zoals salaris, overuren of vakantiegeld) en staat deze vordering los van andere arbeidskwesties? Dan kan hij dit via een aparte dagvaardingsprocedure aan de kantonrechter voorleggen, zonder deze te hoeven combineren met andere verzoeken over bijvoorbeeld ontslag of vergoedingen.
- Combineren in één procedure: Soms lopen er meerdere geschillen tegelijk, zoals een loonvordering én een discussie over de beëindiging van de arbeidsovereenkomst (bijvoorbeeld bij ontslag op staande voet, transitievergoeding of aanzegvergoeding). In dat geval kan het verstandig zijn om de loonvordering meteen mee te nemen in hetzelfde verzoek of als tegenverzoek binnen de ontslagprocedure.
Kortom: de advocaat van een werknemer kan kiezen tussen een losse dagvaarding of het combineren van meerdere verzoeken in één zaak. Welke route het meest geschikt is, hangt af van de omstandigheden en wat strategisch het beste uitkomt voor de werknemer.
Moet een niet-advocaat die u vertegenwoordigt een schriftelijke volmacht hebben?
Als u ervoor kiest iemand anders (bijvoorbeeld een rechtsbijstandverlener of familielid) namens u te laten optreden tijdens de procedure bij de kantonrechter, dan heet deze persoon een “gemachtigde”. Is die gemachtigde géén advocaat? Dan moet hij of zij zich kunnen legitimeren met een schriftelijke volmacht—dit is verplicht. Voor advocaten geldt deze formele eis niet: zij mogen u altijd rechtstreeks vertegenwoordigen bij de kantonrechter.
Let er dus op:
- Niet-advocaten moeten altijd een schriftelijke volmacht tonen.
- Stelt u een advocaat aan? Dan hoeft u hier niets voor te regelen.
Zo bent u zeker dat uw belangen formeel juist worden behartigd.
Wat doet een gemachtigde bij de kantonrechter?
Kiest u ervoor iemand anders in te schakelen om namens u op te treden? In de procedure bij de kantonrechter heet zo’n vertegenwoordiger een gemachtigde. Dit kan bijvoorbeeld een jurist, rechtsbijstandverlener, kennis of familielid zijn.
Let op: Is uw gemachtigde géén advocaat, dan moet deze kunnen aantonen dat hij of zij namens u mag optreden. Dit gebeurt met een schriftelijke volmacht. Gaat er wel een advocaat mee, dan is die volmacht niet nodig—de advocaat mag automatisch procederen voor u.
Kortom: een gemachtigde zorgt ervoor dat uw belangen professioneel worden behartigd, of u nu zelf liever niet naar de zitting wilt, of het proces ingewikkeld vindt. Dat maakt procederen bij de kantonrechter nog toegankelijker.
Voorbeelden uit de praktijk
-
Voorbeeld 1 (huur): Een verhuurder dagvaardde een huurder wegens huurachterstand. Dankzij verweer kon een betalingsregeling worden afgesproken en bleef ontruiming achterwege.
-
Voorbeeld 2 (arbeid): Een werknemer claimde onterecht ontslag. De kantonrechter kende een transitievergoeding toe.
-
Voorbeeld 3 (incasso): Een consument werd aangesproken voor een factuur van € 1.200. De kantonrechter oordeelde dat er geen rechtsgeldige overeenkomst was gesloten, en wees de vordering af.
Checklist: naar de kantonrechter
-
📄 Controleer of uw zaak onder de kantonrechter valt (tot € 25.000, huur, arbeid, consumentenrecht).
-
📝 Bereid uw verweer of vordering zorgvuldig voor.
-
⚖️ Overweeg juridische hulp, ook als dit niet verplicht is.
-
📑 Verzamel bewijs: contracten, facturen, correspondentie.
-
⏳ Kom op tijd, want termijnen zijn strikt.
Veelgemaakte fouten bij de kantonrechter
-
Denken dat de procedure informeel is → het blijft een rechtszaak met regels.
-
Geen verweer voeren, waardoor verstekvonnis volgt.
-
Onvoldoende bewijsstukken meenemen.
-
Verwachten dat de rechter vanzelf het gelijk aan uw kant ziet.
Veelgestelde vragen (FAQ)
1. Heb ik een advocaat nodig bij de kantonrechter?
Nee, dat is niet verplicht. Maar het kan wel verstandig zijn.
2. Hoe lang duurt een procedure bij de kantonrechter?
Meestal enkele maanden, soms sneller bij eenvoudige zaken.
3. Wat kost procederen bij de kantonrechter?
U betaalt griffierecht. Als u verliest, moet u vaak ook de proceskosten van de tegenpartij betalen.
4. Kan ik in hoger beroep tegen een uitspraak van de kantonrechter?
Ja, dat kan meestal, tenzij de vordering onder de € 1.750 ligt.
5. Is de kantonrechter informeler dan de rechtbank?
Ja, maar het blijft een officiële procedure die serieus genomen moet worden.
Waarom Arslan Advocaten?
-
Ervaren in huur- en arbeidszaken bij de kantonrechter
-
Helpen particulieren om sterke verweerschriften op te stellen
-
Behalen regelmatig gunstige vonnissen voor cliënten
-
Duidelijke uitleg en begeleiding in begrijpelijke taal
Conclusie
De kantonrechter behandelt laagdrempelige, maar vaak belangrijke zaken voor particulieren, zoals huur- en arbeidsconflicten. Hoewel u niet altijd een advocaat nodig hebt, vergroot juridische hulp uw kans op succes aanzienlijk.
