Medische fout of complicatie: wat is het verschil en wanneer is de arts aansprakelijk?

18 oktober 2025
Foto van Arslan Advocaten

Arslan Advocaten

Snel hulp nodig?

Kies een vestiging

Medische fout of complicatie: wat is het verschil en wanneer is de arts aansprakelijk?

Na een medische behandeling kan het voorkomen dat er iets misgaat. De patiënt ervaart schade, pijn of een slechter herstel dan verwacht. Maar betekent dat automatisch dat er sprake is van een medische fout? Niet altijd. In deze blog leggen wij uit wat het verschil is tussen een medische fout en een complicatie, wanneer een arts of ziekenhuis aansprakelijk is en hoe u uw rechten kunt veiligstellen.

Wat is een medische fout?

Een medische fout (ook wel ‘kunstfout’ genoemd) betekent dat een arts, specialist of andere zorgverlener niet heeft gehandeld zoals van een redelijk bekwaam en zorgvuldig hulpverlener mag worden verwacht.
Er is sprake van verwijtbaar handelen of nalaten, waardoor schade is ontstaan die bij zorgvuldig medisch handelen voorkomen had kunnen worden.

Voorbeelden van medische fouten:

  • Een verkeerde diagnose of te late herkenning van een aandoening;

  • Verkeerde medicatie of dosering;

  • Operatiefouten (zoals het beschadigen van zenuwen of organen);

  • Onvoldoende nazorg of te late behandeling van complicaties;

  • Onjuiste of onvolledige informatie aan de patiënt (gebrek aan informed consent).

Meer hierover leest u in onze blog Medische aansprakelijkheid in Nederland.

Wat is een complicatie?

Een complicatie is een ongewenst maar bekend risico van een medische ingreep, dat kan optreden zonder dat iemand een fout maakt.
Complicaties kunnen ontstaan ondanks zorgvuldig en professioneel handelen. Ze horen vaak bij de medische risico’s die vooraf met de patiënt besproken hadden moeten worden.

Voorbeelden van complicaties:

  • Een infectie na een operatie ondanks steriele omstandigheden;

  • Nabloeding of littekenvorming;

  • Een allergische reactie op medicatie of narcose;

  • Onverwachte bijwerking van een behandeling die medisch gezien niet te voorkomen was.

Wanneer u vooraf correct bent geïnformeerd over dit risico en de arts zorgvuldig heeft gehandeld, is er meestal géén sprake van aansprakelijkheid.

Informed consent bij complicaties

Complicaties spelen vaak een rol bij de vraag of u goed bent geïnformeerd over de risico’s.
Heeft de arts u niet of onvoldoende geïnformeerd over mogelijke complicaties, dan is uw toestemming mogelijk niet rechtsgeldig geweest.
In dat geval kan alsnog sprake zijn van een schending van de informatieplicht, ook als de complicatie medisch gezien niet verwijtbaar was.

Lees hierover meer in onze blog Informed consent: wanneer is toestemming rechtsgeldig en wanneer niet?

Wanneer is een arts of ziekenhuis aansprakelijk?

Een arts of ziekenhuis is aansprakelijk als:

  1. De zorgverlener een fout heeft gemaakt (onzorgvuldig of onjuist handelen);

  2. De patiënt daardoor schade heeft geleden;

  3. Er een causaal verband is tussen de fout en de schade;

  4. De fout kan worden bewezen, bijvoorbeeld via het medisch dossier of deskundigenrapport.

Voor aansprakelijkheid is niet alleen het bestaan van schade voldoende — er moet ook sprake zijn van een verwijtbare fout.

Hoe kunt u dit aantonen?

Het belangrijkste bewijs bij medische aansprakelijkheid is het medisch dossier. Hierin moet staan wat er is besproken, hoe de behandeling is uitgevoerd en hoe op complicaties is gereageerd.
Vraag daarom altijd uw dossier op. Hoe u dat doet, leest u stap voor stap in onze blog Medisch dossier: inzage, kopie en correctie.

Daarnaast wordt meestal een onafhankelijk medisch adviseur ingeschakeld om het dossier te beoordelen. Deze expert vergelijkt de behandeling met wat normaal gebruikelijk is binnen het vakgebied.

Praktisch voorbeeld

Een patiënt onderging een heupoperatie waarbij een zenuw werd beschadigd. De arts had onvoldoende zicht tijdens de ingreep en handelde te snel. De schade was niet het gevolg van een onvermijdelijke complicatie, maar van een fout in de uitvoering.
De verzekeraar erkende aansprakelijkheid en de patiënt ontving een schadevergoeding van ruim €65.000 voor medische kosten, verlies aan verdienvermogen en smartengeld.

Wat kunt u doen bij twijfel?

Twijfelt u of u te maken heeft met een complicatie of een medische fout?
Neem de volgende stappen:

  1. Vraag uw medisch dossier op;

  2. Noteer uw klachten en het verloop van de behandeling;

  3. Laat het dossier beoordelen door een onafhankelijk medisch adviseur;

  4. Laat een letselschadeadvocaat beoordelen of een aansprakelijkstelling zinvol is.

Meer over dit proces leest u in Hoe werkt het letselschadetraject?.

Soorten schadevergoeding

Bij erkenning van aansprakelijkheid heeft u recht op vergoeding van zowel materiële als immateriële schade.
Denk aan medische kosten, inkomensverlies, hulp in het huishouden en een vergoeding voor pijn en verdriet (smartengeld).
Lees meer over het berekenen van smartengeld in onze blog Hoe kunt u smartengeld berekenen?.

Waarom Arslan Advocaten?

Bij Arslan Advocaten hebben wij jarenlange ervaring met medische aansprakelijkheidszaken. Wij werken samen met gespecialiseerde medisch adviseurs, beoordelen kosteloos uw dossier en verhalen alle kosten op de aansprakelijke partij.
Zo weet u zeker dat uw rechten zijn gewaarborgd en dat u krijgt waar u recht op heeft — zonder financieel risico.

Deel dit bericht

Facebook
Twitter
LinkedIn

Categorieën

Letselschade

Recente Berichten

Snel hulp nodig?

Kies een vestiging