Wanneer u letselschade heeft opgelopen door een ongeval, krijgt u vaak niet alleen te maken met financiële schade, maar ook met pijn, verdriet en beperkingen in uw dagelijks leven. De vergoeding voor dit immateriële leed heet smartengeld.
Maar hoe wordt smartengeld eigenlijk berekend, en waar heeft u recht op?
In dit artikel legt Arslan Advocaten uit wat smartengeld is, hoe het wordt vastgesteld en hoe u de maximale vergoeding kunt claimen.
Wat is smartengeld?
Smartengeld is een vergoeding voor immateriële schade: het compenseert pijn, verdriet, stress en verlies aan levensvreugde als gevolg van een ongeval of onrechtmatige daad.
Het gaat dus niet om concrete financiële kosten zoals medische rekeningen of inkomensverlies, maar om de emotionele en psychische gevolgen van het letsel.
U kunt recht hebben op smartengeld in de volgende situaties:
-
U heeft lichamelijk letsel opgelopen door de schuld van een ander.
-
Er is sprake van psychisch letsel, zoals angstklachten of PTSS.
-
U bent slachtoffer van een strafbaar feit, zoals mishandeling of een verkeersongeval.
-
Nabestaanden kunnen een vergoeding krijgen voor affectieschade als een dierbare ernstig gewond raakt of overlijdt.
-
Getuigen kunnen aanspraak maken op shockschade wanneer zij door het zien van een ernstig ongeval psychisch letsel oplopen.
Smartengeld voor nabestaanden en getuigen: affectieschade en shockschade
Smartengeld is niet alleen bedoeld voor slachtoffers zelf. In sommige gevallen kunnen ook naasten of getuigen aanspraak maken op vergoeding van emotionele schade.
Affectieschade
Wanneer een naaste of familielid ernstig gewond raakt of overlijdt door toedoen van een ander, kunnen directe nabestaanden een vaste vergoeding ontvangen.
Deze bedragen zijn wettelijk bepaald en hangen af van de relatie tot het slachtoffer.
Shockschade
Heeft u een ernstig ongeval van dichtbij meegemaakt en hierdoor psychisch letsel opgelopen (zoals PTSS)?
Dan kunt u eveneens smartengeld claimen. De hoogte hangt af van de ernst van het letsel en de omstandigheden.
Lees ook: Aansprakelijkheid bij letselschade: wat moet u weten
Hoe wordt smartengeld berekend?
Het berekenen van smartengeld is geen exacte wetenschap. Er bestaat geen vaste formule: de hoogte wordt per geval individueel beoordeeld.
Rechters, advocaten en verzekeraars gebruiken hierbij de ANWB Smartengeldgids als richtlijn.
De rol van de ANWB Smartengeldgids
De ANWB Smartengeldgids bevat honderden rechterlijke uitspraken waarin smartengeld is toegekend.
Bij het bepalen van een vergoeding wordt gekeken naar vergelijkbare zaken in deze gids — bijvoorbeeld bij whiplash, botbreuken of hersenletsel — zodat uw situatie kan worden vergeleken met eerdere uitspraken.
Zo ontstaat meer rechtszekerheid en consistentie in de hoogte van vergoedingen.
💡 De Smartengeldgids wordt elk jaar geactualiseerd en is de belangrijkste referentiebron voor rechters, verzekeraars en letselschadeadvocaten.
Factoren die de hoogte van smartengeld beïnvloeden
De hoogte van uw smartengeldvergoeding hangt af van meerdere factoren:
1. De aard en ernst van het letsel
Hoe ernstiger het letsel, hoe hoger de vergoeding.
Onderstaande tabel geeft een indicatieve bandbreedte:
| Categorie letsel | Indicatief bedrag |
|---|---|
| Gering letsel | € 0 – € 800 |
| Licht letsel | € 300 – € 2.125 |
| Matig letsel | € 1.500 – € 9.000 |
| Ernstig letsel | € 8.000 – € 21.000 |
| Zwaar letsel | € 19.000 – € 43.000 |
| Zeer zwaar letsel | € 40.000 – € 76.000 |
| Uitzonderlijk zwaar letsel | € 70.000 – € 250.000 |
Let op: dit zijn richtbedragen; de exacte hoogte hangt af van uw persoonlijke situatie.
2. De duur van het herstel
Letsel met langdurige gevolgen, zoals chronische pijn of blijvende invaliditeit, leidt tot een hogere vergoeding dan tijdelijk letsel.
3. De invloed op het dagelijks leven
Wanneer u niet meer kunt werken, sporten of sociale activiteiten kunt ondernemen, wordt dit zwaar meegewogen bij het bepalen van het bedrag.
4. Psychische schade
Psychische klachten (zoals PTSS of depressie) kunnen net zo ingrijpend zijn als lichamelijk letsel.
Ook deze worden meegenomen in de berekening van smartengeld.
5. Leeftijd van het slachtoffer
Bij jongere slachtoffers is de impact vaak groter omdat zij langer met de gevolgen moeten leven.
6. Schuldvraag en omstandigheden van het ongeval
Wanneer de tegenpartij roekeloos of opzettelijk handelde, kan de vergoeding hoger uitvallen.
Waarom smartengeld in Nederland lager is dan in andere landen
Nederland kent traditioneel lagere smartengeldvergoedingen dan landen als Duitsland of het Verenigd Koninkrijk.
Toch zien we een geleidelijke stijging: rechters wijzen de laatste jaren vaker hogere bedragen toe.
Zo werd in 2017 bij een mislukte galblaasoperatie € 30.000 toegekend, waar tien jaar eerder € 20.000 gebruikelijk was.
De trend is dus stijgend, maar Nederland blijft bescheidener dan het buitenland.
Wat is het procesrisico bij smartengeld?
Een rechtszaak brengt altijd onzekerheid met zich mee — dit noemt men het procesrisico.
De rechter bepaalt uiteindelijk het bedrag, en dat kan per rechter verschillen.
Om dit risico te vermijden, wordt vaak gekozen voor onderhandeling of minnelijke schikking met de verzekeraar.
De voordelen van onderhandelen over smartengeld
-
Meer zekerheid: U weet vooraf waar u aan toe bent.
-
Minder risico: Geen verrassingen door onvoorspelbare rechterlijke uitspraken.
-
Snellere afhandeling: Geen lange procedures, maar sneller duidelijkheid en betaling.
-
Meer invloed: Uw persoonlijke situatie en wensen tellen mee in de onderhandeling.
Vaak bereikt u via onderhandeling een snellere en rechtvaardige oplossing zonder gerechtelijke procedure.
Hoe kunt u smartengeld claimen?
U kunt smartengeld claimen als u letselschade heeft opgelopen door toedoen van een ander. Dat kan bij:
-
Verkeersongevallen (auto, fiets, motor)
-
Bedrijfsongevallen
-
Medische fouten
-
Mishandeling of agressie
Onze letselschadeadvocaten helpen u bij:
-
Het vaststellen van aansprakelijkheid
-
Het berekenen van uw schadevergoeding
-
Het verzamelen van medische en juridische bewijsstukken
-
De onderhandelingen met de verzekeraar van de tegenpartij
Waarom kiezen voor Arslan Advocaten?
Bij Arslan Advocaten begrijpen we hoe ingrijpend letselschade is.
Onze ervaren advocaten en NIVRE-register experts zorgen dat u de maximale smartengeldvergoeding ontvangt.
-
Altijd kosteloze juridische hulp — onze kosten verhalen wij op de aansprakelijke partij.
-
Deskundige begeleiding — juridische én medische expertise onder één dak.
-
Snelheid en betrokkenheid — wij zorgen dat uw zaak efficiënt wordt afgehandeld.
-
Hoog slagingspercentage — wij kennen de tactieken van verzekeraars en zorgen voor maximale compensatie.
Lees ook:
👉 De voordelen van juridische bijstand bij letselschade
👉 Stappenplan: letselschade claimen na een ongeval
Neem vandaag nog contact op voor gratis advies
Wilt u weten hoeveel smartengeld u kunt claimen of heeft u hulp nodig bij het verhalen van uw letselschade?
Neem contact op met Arslan Advocaten.
Wij beoordelen uw zaak kosteloos en zorgen dat u krijgt waar u recht op heeft — snel, zorgvuldig en volledig.
